>> Strona główna
SYLWETKA
>> Dziecięce lata
>> Grać? Nie grać?
>> Powojenne lata
>> Trener Orłów
>> Nowe Wyzwania
>> Czasy wielkich zmian
>> Ambasador futbolu
>> Ostatni mecz
POSCRIPTUM
>> Wydarzenia
>> im. Kazimierza Górskiego
>> Księgarnia
>> Linki
W NASZYCH OCZACH
>> Fotografie
>> Wywiady
>> Artykuły
>> Księga gości
>> Kontakt
|
|
Cmentarz Komunalny na Powązkach - Wojskowy
niedziela, 29 października 2006
W pobliżu głównego wejścia na Cmentarz Komunalny na Powązkach w Warszawie znajdują się - tuż obok siebie - dwa groby: Jacka Kuronia, współtwórcy KOR oraz Ryszarda Kuklińskiego, tajnego współpracownika CIA.
Na mogiłach obu bohaterów niepodległej Polski, tak różniących się życiorysami, zawsze znajdują się zapalone znicze pamięci.
Cmentarz powstał jako cmentarz wojskowy w 1912 roku, kiedy to z polecenia carskich władz wojskowych założono na Powązkach cmentarz prawosławny dla żołnierzy z rosyjskiego garnizonu warszawskiego. Po odzyskaniu niepodległości, w listopadzie 1918 roku, zarząd cmentarza przejęło polskie duszpasterstwo wojskowe, nadając mu nazwę Cmentarza Wojskowego na Powązkach.
Pierwsze mogiły żołnierzy Wojska Polskiego pochodzą z końca 1918 roku oraz z lat 1919 i 1920. Spoczywa w nich ponad 2500 żołnierzy, najwięcej z wojny polsko-bolszewickiej.
W latach II Rzeczypospolitej kwaterę A-5 przeznaczono dla byłych legionistów, a kwaterę A-18 dla oficerów I Korpusu Polskiego na Wschodzie - Dowborczyków. Z tego okresu pochodzą również groby indywidualne dawnych uczestników różnych formacji polskich, walczących o niepodległość w I wojnie światowej i wojnie 1920 roku. Na cmentarzu złożono również prochy żołnierzy polskich poległych w powstaniu listopadowym, a kwaterę C-15 oddano weteranom powstania styczniowego.
Żołnierze września 1939 roku - obrońcy Warszawy, twierdzy Modlin i bitwy nad Bzurą - zajmują 13 kwater. Dla bohaterskich uczestników Powstania Warszawskiego przeznaczono kilkanaście kwater. Oddzielnie spoczywają ofiarni pracownicy Elektrowni Warszawskiej, polegli w powstaniu. Ostatnią wojenną kwaterę zajmują żołnierze I Armii Ludowego Wojska Polskiego, którzy zginęli w walce o wyzwolenie Warszawy w 1945 roku.
Wzniesiono również wiele pomników: Gloria Victis, Mauzoleum Polaków pomordowanych w obozach koncentracyjnych - na wieczną pamięć potomnych. Są mogiły symboliczne, w tym ofiar Katynia oraz m.in. skazanego na karę śmierci przez komunistyczny sąd członka Kierownictwa Walki Podziemnej Augusta Emila Fieldorfa pseud. "Nil".
Tu spoczywają także osoby cywilne, ludzie zasłużeni dla narodu i kraju: bard "Solidarności" Jacek Kaczmarski; as myśliwski Stanisław Skalski; twórca największych sukcesów polskiej piłki Kazimierz Górski; żołnierz AK, autor "Kamieni na szaniec" Aleksander Kamiński i bohaterowie jego książki Tadeusz Zawadzki pseud. Zośka, Maciej Dawidowski pseud. Alek i Jan Bytnar pseud. Rudy; autorzy książek, na których wychowują się kolejne pokolenia dzieci Jan Brzechwa i Julian Tuwim; autorka "Medalionów" Zofia Nałkowska; poeta Władysław Broniewski; dziennikarz, który został zastrzelony w Iraku Waldemar Milewicz; pianista i kompozytor Władysław Szpilman; twórca "Monaru" Marek Kotański.
Skomplikowana historia kraju sprawiła, że po latach obok niekwestionowanych bohaterów spoczywają tam też działacze komunistyczni i włodarze PRL-u.
W pobliżu głównej alei góruje mauzoleum Bolesława Bieruta, jest też - znacznie skromniejszy grób - Władysława Gomułki. Ponadto w różnych miejscach cmentarza spoczywają znani politycy z czasów PRL, a wśród nich wieloletni przewodniczący Rady Państwa Edward Ochab i Henryk Jabłoński, premier w latach 1970-1980 Piotr Jaroszewicz i liczni komunistyczni działacze różnych szczebli.
Dziś niektóre ich groby mają zmienione przez rodziny tablice, już bez wymieniania "zasług" z przeszłości. Na niektórych grobach pojawiły się krzyże.
W roku 1998 Rada m.st. Warszawy przywróciła Cmentarzowi dawną nazwę Cmentarz Wojskowy.
onet.pl
|
|